Echtscheiding 

Om te kunnen scheiden moet een aantal afspraken worden vastgelegd in een echtscheidingsconvenant of vaststellingsovereenkomst. Er moeten duidelijke afspraken worden gemaakt over de zorg en opvoeding van de kinderen en over de verdeling van de 'boedel' of  'huwelijksgemeenschap'. De afspraken over de zorg en opvoeding van de kinderen worden in een ouderschapsplan beschreven, dat meestal als aparte bijlage wordt toegevoegd. Je leest hier meer op de pagina ouderschapsplan.

Niet zelden komt het voor dat na het beëindigen van samenwonen of een echtscheiding alles goed is geregeld, behalve de boedelscheiding. Het gaat dan niet per se om kleine dingen zoals een schilderij of de magnetron, maar juist om bijvoorbeeld de auto en – vaker nog – de gezamenlijke woning. Oorzaken hiervoor kunnen liggen in schuldgevoel, medelijden, de financiële situatie van één of beide partijen, onder-/ overwaarde van de woning of discussie over de vraagprijs bij verkoop.

Het niet tijdig of niet correct scheiden van de boedel na het beëindigen van samenwonen of het huwelijk kan ernstige gevolgen hebben voor de financiële toekomst van beide partijen. Als de boedelscheiding niet is afgerond, kunnen beiden in veel gevallen geen nieuwe financiële verplichtingen aangaan

Binnen de huwelijksgemeenschap vallen alle financiële zaken en eigendommen die tijdens het huwelijk zijn ontstaan. Dat houdt in dat afspraken gemaakt worden over de volgende onderwerpen:

• woning en hypotheek
• partneralimentatie
• pensioenverdeling
• verdeling van vermogen en schulden
• verdeling inboedel

Al deze onderwerpen komen afzonderlijk aan bod. Klik hiervoor op de betreffende knop.

Bij een huurwoning zal bekeken worden wie van beiden het huurrecht kan behouden.

Bij een koopwoning zijn er 3 mogelijkheden voor de verdeling:

• Een van beiden blijft in de woning en koopt de ander uit;
• De woning wordt verkocht en de opbrengst wordt verdeeld;
• De woning blijft onverdeeld.

Voor inwonende kinderen is het prettig als er niet verhuisd hoeft te worden. In dat geval is er de mogelijkheid van 'birth nesting', waarbij de ouders om en om een periode in de woning verblijven. Dat vereist natuurlijk wel dat ouders goed met elkaar overweg kunnen en zich niet ergeren aan de leefwijze van de ander. 

Als een van beiden de woning overneemt en de ander 'uitkoopt', dan zal de hypotheek volledig gedragen moeten kunnen worden zodat de ander kan worden vrijgesteld van hypotheekverplichtingen. Of dat kan is afhankelijk van de inkomsten, maar ook van vaste uitgaven en bestaande schulden. In principe wordt de overwaarde of restschuld van de woning fifty fifty gedeeld, tenzij een andere verhouding wordt overeengekomen.

De mediator zal met jullie de verschillende afwegingen doorlopen die van belang zijn voor het maken van een keuze hierin. Belangrijk daarbij is dat er voor beiden een redelijke oplossing komt, dus ook voor degene die uit de woning vertrekt en andere huisvesting nodig heeft. Ook kunnen er fiscale gevolgen zijn van een andere verdeling dan 50-50%. 

Bij verkoop van de woning zullen er afspraken gemaakt worden over onder de andere de volgende aspecten:

• onderlinge overeenstemming over de waardebepaling van het huis;
• de termijn waarop de woning kan worden opgeleverd;
• wie er in de woning blijft zolang die niet is verkocht;
• hoe de woonlasten worden verdeeld tot aan de oplevering;
• hoe de kosten van eventuele aanpassingen en onderhoud worden gedragen;
• hoe de overwaarde of de onderwaarde wordt verdeeld.

Ook als nog niet direct duidelijk is of de woning zal worden overgenomen aan een van beiden of wordt verkocht, kunnen hierover al wel afspraken worden gemaakt en vastgelegd in het echtscheidingsconvenant. Zo komt het regelmatig voor dat mensen afspreken dat een van beiden de woning overneemt, maar dat als dit niet lukt, de woning zal worden verkocht. Dan is het van belang om goed vast te leggen onder welke voorwaarden dit gebeurt.

Tot slot is er de mogelijkheid om de woning onverdeeld te houden.  Beide partijen blijven eigenaar en daarmee verantwoordelijk voor de aflossing van de hypotheek.  Dit kan een belemmering zijn om een ander huis te kopen vanwege de financiele ruimte en omdat de hypotheekrente voor een tweede woning niet aftrekbaar is.

Ook na een scheiding blijft er een onderhoudsverplichting bestaan tussen de ex-partners in de vorm van partneralimentatie. De hoogte van de alimentatie is afhankelijk van de behoefte van de minstverdienende en zijn/haar verdiencapaciteit: in hoeverre is iemand in staat zelf te voorzien in voldoende inkomsten? Ook is de draagkracht van de betalende partij van belang. Zijn er bijvoorbeeld hoge woonlasten of eerdere alimentatieverplichtingen?  

De duur van de periode waarin recht bestaat op partneralimentatie is afhankelijk van de duur van het huwelijk, de leeftijd en het wel/niet hebben van kinderen onder de 12 jaar.  De mediator kan op basis van de inkomsten en uitgaven een beeld geven van een redelijk en haalbaar alimentatiebedrag.

Het staat ook vrij om helemaal af te zien van partneralimentatie. 

Na een echtscheiding hebben ex-partners recht op de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde pensioen van de ander. Dit is geregeld in de Wet Verevening Pensioenen bij Scheiding.
Het staat ieder vrij om af te zien van partneralimentatie of een andere verhouding af te spreken in plaats van 50-50%. Ook kan een recht op pensioen in één keer worden afgekocht door zogenaamde conversieregeling.

De mediator bespreekt de verschillende mogelijkheden en legt de afspraak hierover vast in het echtscheidingsconvenant.  Na de scheiding dienen betrokkenen binnen 2 jaar aan de pensioenverstrekker te melden hoe zij hiermee wensen om te gaan.

De verdeling van de inboedel kan tot in detail worden beschreven aan de hand van een inventarislijst. Er kan ook worden volstaan met een bepaling dat de inventaris van het huis in onderling overleg is verdeeld. Daartussenin is van alles mogelijk.